Benodigde materialen

Doel

Waarom

Wanneer

Normen en wettelijke eisen handdesinfectiemiddelen

Alcohol 70%

	Alcohol 70% voor desinfectie van materialen en oppervlakken
Materiaal	Alcohol 70%
Eisen	Middelen voor desinfectie van oppervlakken vallen onder de Bestrijdingsmiddelenwet en moeten voorzien zijn van een N-nummer. Chloor en alcohol worden gedoogd als desinfectiemiddelen voor oppervlakken en verpleegmaterialen binnen zorginstellingen.
Wanneer gebruiken	Desinfectie in deze situaties is beschreven in de protocollen: Wanneer is desinfectie van ruimten en verpleegmaterialen nodig? Reinigen en desinfecteren van verpleegmaterialen MRSA: Einddesinfectie van een MRSA-kamer
Opmerkingen	Handendesinfectans is niet geschikt voor desinfectie van materialen en oppervlakken. Middelen zoals Dettol en lysol mogen niet voor desinfectie worden gebruikt, omdat ze niet wettelijk zijn toegelaten voor oppervlaktedesinfectie.

Beschermende kleding; vochtwerende isolatiejas met lange mouwen

	Beschermende kleding: Vochtwerende isolatiejas met lange mouwen
Materiaal	Non-woven materiaal
Eisen	Vochtwerend Voorzien van manchetten en rugsluiting NEN-EN 14126, NEN-ISO 16603, NEN-ISO 16604, NEN-ISO 22610, ISO/DIS 22611, NEN-ISO 22612 en NEN-EN-13795 deel 1 en 2 Zie ook tabel Wet- en regelgeving SRI Persoonlijke beschermingsmiddelen
Wanneer gebruiken	Bij MRSA-isolatie en bij Scabiës
Opmerkingen

Beschermende kleding; vochtwerend schort

	Beschermende kleding: vochtwerend schort
Materiaal	Plastic of non-woven materiaal
Eisen	Vochtwerend
Wanneer gebruiken	Bij alle handelingen waarbij de kleding in contact kan komen met lichaamsvloeistoffen of niet intacte huid of slijmvliezen.
Opmerkingen

Chloortabletten

	Chloortabletten voor desinfectie van materialen en oppervlakken
Materiaal	Chloortabletten, met 1,5 gram actief chloor per tablet.
Eisen	Middelen voor desinfectie van oppervlakken vallen onder de Bestrijdingsmiddelenwet en moeten voorzien zijn van een N-nummer. Chloor en alcohol worden gedoogd als desinfectiemiddelen voor oppervlakken en verpleegmaterialen binnen zorginstellingen.
Wanneer gebruiken	Na zichtbare bevuiling met bloed of lichaamsvloeistoffen met bloedbijmenging; Na isolatie van een cliënt (bijvoorbeeld een MRSA-drager). Desinfectie in deze situaties is beschreven in de protocollen: Desinfecteren van ruimten en verpleegmaterialen Reiniging en desinfectie van (verpleeg)materialen MRSA: Einddesinfectie van een MRSA-kamer Medewerkers moet op de hoogte zijn van de veiligheidsrisico’s bij gebruik van chlooroplossing.
Opmerkingen	Vloeibaar chloor (bijv. Glorix) is niet toegestaan voor desinfectie van oppervlakken en verpleegmaterialen. Middelen zoals Dettol en lysol mogen niet voor desinfectie worden gebruikt, omdat ze niet wettelijk zijn toegelaten voor oppervlaktedesinfectie.

Desinfectiemiddelen

Materiaal	Voor het desinfecteren van grote oppervlakten zijn er in NL verschillende middelen op de markt met verschillende werkzame bestanddelen.
Eisen	Het is van belang het juiste product toe te passen met daarbij de juiste methode. Denk hierbij aan inwerktijd, bactericide claim, virus claim, toepassingsgebied, enz. De producten moeten geregistreerd staan bij het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). De instelling dient zelf te controleren of het middel geregistreerd is door het Ctgb voor het te bestrijden micro organisme. Daarnaast moet de instelling zelf een procedure beschikbaar hebben voor het gebruik van desbetreffend middel. Overleg eventueel met de deskundige infectiepreventie.
Wanneer gebruiken	Na zichtbare bevuiling met bloed of lichaamsvloeistoffen met bloedbijmenging; Desinfectie in isolatie situaties zijn beschreven in de betreffende protocollen: Desinfecteren van ruimten en verpleegmaterialen Reiniging en desinfectie van (verpleeg)materialen MRSA: Einddesinfectie van een MRSA-kamer
Opmerkingen	CTGB toelatingen zijn te checken op website CTGB / toelatingen

Ademhalingsmaskers of Filtermaskers

	Filtermondneusmasker FFP1 of FFP2 Of mondneusmasker FF1, FFP2
Materiaal	Masker met filtervermogen, afhankelijk van de klasse. Een hoger FFP-nummer staat voor een betere filtering van lucht en daarmee een betere bescherming.
Eisen	CE-markering volgens de Europese Verordening persoonlijke beschermingsmiddelen (EU) 2016/425 NEN-EN 14683:2019+C1:2019, NEN-EN 149:2001+A1:2009 NEN-EN 14683:2019+C1:2019. Deze norm beschrijft de eisen ten aanzien van het ontwerp, de constructie, de testmethoden en prestatie-eisen. NEN-EN 149:2001+A1:2009 Deze norm beschrijft de eisen ten aanzien de mate van filtratie, ademweerstand en in hoeverre het spatwaterdicht is. Zie ook tabel Wet- en regelgeving SRI Persoonlijke beschermingsmiddelen
Wanneer gebruiken	zie betreffende isolatieprotocollen
Opmerkingen	Het FFP2 masker filtert beter dan het FFP1 masker.

Grip-zakje ( of ZIP zakje)

Materiaal	Plastic
Eisen	Zakje moet goed af te sluiten zijn. Zakje moet het juiste formaat hebben
Wanneer gebruiken	Voor korte opslag aangeknipt wondmateriaal. Zie protocol: hygiënisch werken bij wondverzorging
Opmerkingen	Gripzakjes zijn ook te gebruiken voor de thuiszorg voor het meenemen van enkele persoonlijke beschermingsmiddelen ( zoals enkele handschoenen en een masker) naar de cliënt

Handendesinfectans

	Handendesinfectans (handalcohol) in: Wanddispenser Flacon met pompje Zakflacon
Materiaal	Handendesinfectans in vloeibare (waterige) of gelvorm
Eisen	Handdesinfectiemiddelen moeten wettelijk zijn toegelaten door het Ctgb, ECHA, of een handelsvergunning hebben als geneesmiddel van CBG Handendesinfectans moet effectief zijn tegen NORO. De dispenser heeft een disposable flacon (wegwerpcontainer), die niet wordt na- of bijgevuld. Na openen van de flacon is er een houdbaarheidsdatum. Houdt de datum aan die de fabrikant aangeeft. ( Meestal een half jaar)
Wanneer gebruiken	Zie het protocol handhygiëne
Opmerkingen	Gebruik geen navulbare flacon of container. Bij navullen bestaat het risico op uitgroei van micro-organismen in de alcoholresten.

Handschoenen

	Niet-steriele Nitrile handschoenen (blauwe, paarse, witte)
Materiaal	Nitriel
Eisen	NEN-EN-ISO 374 (deel 1, 2, 5), Norm NEN-EN 455 (deel 1, 2, 3, 4), Voorzien van CE-markering
Wanneer gebruiken	Bij alle handelingen waarbij de handen in contact kunnen komen met lichaamsvloeistoffen of niet intacte huid of slijmvliezen. Volgens voorschrift in de BIG-protocollen.
Opmerkingen	Plastic handschoenen (“benzinepomp-handschoenen”) en vinylhandschoenen voldoen niet aan de voorgeschreven NEN-norm. Latex handschoenen kunnen stoffen bevatten die een allergische reactie veroorzaken. Latex handschoenen bieden onvoldoende bescherming bij contact met cytostatica. Latexhandschoenen bevatten vaak nitrosaminen en nitroseerbare verbindingen, welke als waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens geclassificeerd zijn. Met name bij veelvuldig gebruik van latexhandschoenen is er een risico. Bij gebruik van minder dan circa 25 paar wegwerphandschoenen per jaar lijkt sprake van een verwaarloosbaar risico (VWA, juli 2010).

Mondneusmaskers

	Mondneusmasker ( ook genoemd chirurgisch mondneusmasker) Type II of de vloeistofbestendige variant Type IIR
Materiaal	Voorzien van een neusbeugel (klem). Bevestiging door middel van oor-elastieken of banden die gestrikt moeten worden.
Eisen	Voorzien van CE-markering (bestaat uit de letters CE, gevolgd door 4 cijfers). NEN-EN 14683:2019+C1:2019. Deze norm beschrijft de eisen ten aanzien van de mate van filtratie, ademweerstand en in hoeverre het spatwaterdicht is. Zie ook tabel Wet- en regelgeving SRI Persoonlijke beschermingsmiddelen
Wanneer gebruiken	Bij MRSA-isolatie Bij druppelisolatie Influenza Zie tabel in protocol : Hoe te handelen bij infecties
Opmerkingen	Dit masker biedt onvoldoende bescherming bij tuberculose. Bij deze infectieziekten moet een filtermondneusmasker worden gedragen.

Naaldencontainer

	Naaldencontainer
Materiaal	Hard plastic, ondoorlaatbaar voor scherpe voorwerpen.
Eisen	UN 3291 keurmerk Voorzien van: inkepingen in deksel om spuit en naald te scheiden; maximale vulstreep; afsluiting; mogelijkheid om tussentijds af te sluiten en definitief af te sluiten.
Wanneer gebruiken	Voor afvoeren van alle scherpe voorwerpen die besmet zijn met bloed (naalden, lancetjes, bloedsuikernaaldjes).
Opmerkingen

Oogbeschermingsmiddelen

Po- zakken

Materiaal	Plastic po-zak met absorberend materiaal
Eisen	Po-zak past in po of po-emmer Absorberend materiaal (mat)
Wanneer gebruiken	Alleen van toepassing voor die afdeling/units waar een te grote afstand is tussen cliëntengroep en pospoeler, of waar een enkele cliënt op de afdeling/unit een po gebruikt.
Opmerkingen	Handmatig legen, reinigen en desinfecteren van po's en urinalen is niet toegestaan omdat er een groot risico is op verspreiden van (resistente) micro-organismen, door smeren en spatten. Mocht de absorberende mat niet voldoende vocht opnemen dan kan een losse absorberende mat worden toegevoegd.

Urinaalzakken icm urinaal zonder bodem

Vloeibare zeep

	Vloeibare zeep in: Wanddispenser Flacon met pompje
Materiaal	Vloeibare handzeep
Eisen	In wanddispenser met elleboogbediening of een zeeppompje. De dispenser heeft een disposable flacon (wegwerpcontainer), die niet wordt na- of bijgevuld.
Wanneer gebruiken	Zie het protocol handhygiëne
Opmerkingen	Gebruik geen navulbare flacon of container. Bij navullen bestaat het risico op uitgroei van micro-organismen in de zeepresten.

Alle medewerkers

Werkgever

Definities

• Micro-organismen

  Microscopisch kleine levensvormen, als bacteriën, virussen, schimmels en parasieten.

• NEN

  Een standaard waarin alle Nederlandse Normen voor allerlei gebruiksvoorwerpen, maar ook voor processen worden vastgelegd. Voor bijna alles is wel een norm beschikbaar, van gebruiksvoorwerpen tot de bescherming van persoonsgegevens.

• Disposable

  Materialen die na eenmalig gebruik weggegooid worden

• Desinfecteren

  Het verminderen of doden van micro-organismen op of in materialen, op oppervlakken en op handen

• Steriele

  Steriliteit. Er zijn geen micro-organismen op of in een voorwerp aanwezig. (De kans dat er levende micro-organismen aanwezig zijn op een steriel product is kleiner dan 1 op een miljoen.)

• Lichaamsvloeistoffen

  Bloed, feces, urine, wondvocht, pus, sputum, braaksel, etc.

• Houdbaarheidsdatum

  (expiratiedatum of vervaldatum) De uiterste datum van gebruik. Tot deze datum is de kwaliteit van het product gegarandeerd, mits het product op de juiste wijze is bewaard. (Symbool: zandloper)

• Beschermende kleding

  Bijvoorbeeld een vochtwerend schort of isolatiejas met lange mouwen. Het dragen van beschermende kleding voorkomt besmetting van de eigen (dienst)kleding met lichaamsvloeistoffen en wordt cliëntgebonden gedragen.

• Filtermondneusmasker

  Een speciaal mondneusmasker met een filter, waarmee de ingeademde lucht vooraf "gefilterd" wordt. Bij het filteren worden micro-organismen uit de lucht weggevangen.

• Reinigen

  Het verwijderen van zichtbaar en onzichtbaar vuil. Voorkomt dat micro-organismen zich kunnen handhaven en vermeerderen en worden verspreid.

• Po-zak

  Een wegwerpzak die in de po of po-emmer wordt gelegd, met daarin een absorberend materiaal om urine en feces in te laten dikken. De po-zak is voor eenmalig gebruik.

• Filtermondneusmasker

  Een speciaal mondneusmasker met een filter, waarmee de ingeademde lucht vooraf "gefilterd" wordt. Bij het filteren worden micro-organismen uit de lucht weggevangen.

• ESBL

  Extended Spectrum Beta Lactamase (een eiwit). Bacteriën die het ESBL-eiwit bij zich dragen, worden ESBL-bacteriën genoemd. Deze bacteriën zijn ongevoelig ( = resistent) voor een aantal antibiotica.

• BRMO

  Bijzonder resistente micro-organismen. Dit zijn (ziekmakende) micro-organismen die ongevoelig zijn voor de eerste keus antibiotica of tegen een combinatie van antibiotica. Zonder aanvullende maatregelen kunnen deze BRMO's tot verspreiding leiden.

• CPE

  Carbapenemase producerende Enterobacterales. Bacteriën uit de groep van de Enterobacteriën, die het eiwit carbapenemases aanmaken. Met dit eiwit kunnen de bacteriën carbapenems (antibiotica afbreken). De carbapenems worden beschouwd als de laatste klasse van antibiotica waarvoor bacteriën vaak nog gevoelig zijn.

• MRSA

  Meticilline Resistente Staphylococcus Aureus. Een Staphylococcus aureus bacterie die ongevoelig is voor een aantal antibiotica.

• Scabiës

  Jeukende aandoening, veroorzaakt door een mijt. Scabiës is een zeer besmettelijke aandoening.

• Handdesinfectiemiddel

  Handdesinfectiemiddel is de verzamelnaam voor de preparaten die gebruikt worden voor het desinfecteren van de huid van de handen, polsen en onderarmen. Handdesinfectiemiddelen zijn er in diverse vormen en op basis van diverse werkzame stoffen, bijvoorbeeld op basis van ethanol, n-propanol of isopropanol.

• Handhygiëne

  Handhygiëne betreft het reinigen, of desinfecteren en het geregeld aanvullend verzorgen van de handen, polsen en onderarmen.

• ECHA

  Europees Agentschap voor chemische stoffen

• Ctgb

  College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden

• ECHA

  Europees Agentschap voor chemische stoffen

• CBG

  College ter Beoordeling van Geneesmiddelen

Literatuur