Ik heb een...

Reiniging en desinfectie van (verpleeg) materialen

Reiniging en desinfectie van (verpleeg) materialen
Voorbereiding
  • Doelgroep

    • Verpleegkundigen / verzorgenden
    • Huishoudelijk assistenten
    • Alle medewerkers die zorghandelingen uitvoeren
  • Locatie

    • Verpleeghuis
    • Verzorgingshuizen
    • Woonzorgcentra
    • Kleinschalige woonvormen
    • Gehandicaptenzorg
  • Benodigde materialen

    • Beschermende kleding; plastic halterschort
    • Handschoenen
    • Alcohol 70%
    • Chloortabletten (1,5 gr actief chloor per tablet)

    Voor de eisen van materialen zie protocol Benodigde Materialen

Toepassing
  • Doel

    Het verwijderen of doden van op of in verpleegmaterialen, met als doel het risico van besmetting via materialen voor cliënten en medewerkers te verlagen.

  • Waarom

    In de meeste situaties is alleen voldoende. Bij het worden vuil en verwijderd.
    Desinfectie is nodig wanneer er verpleegmaterialen vervuild zijn met bloed of bloedbijmenging. Dan is alleen reiniging niet voldoende.
    Zie het protocol Wanneer en hoe desinfectie van ruimten en verpleegmaterialen

  • Wanneer

    In de werkwijze is aangegeven:

    • welke materialen moeten zijn;
    • wanneer voldoende is;
    • wanneer na het , gedesinfecteerd moet worden;
    • hoe gereinigd of gedesinfecteerd moet worden;
    • hoe vaak de reiniging of desinfectie gedaan moet worden.

    Artikel



    Hoe reinigen?

    Wanneer?

    Aantrekhulp steunkousen (cliëntgebonden)

    Aantrekhulp steunkousen handschoenen

    Aantrekhulp steunkousen (cliëntgebonden)

    Aantrekhulp steunkousen handschoenen

    Bij zichtbaar vuil

    Handendesinfecteren vóór en na gebruik handschoenen

    Reinig de handschoen na gebruik

    Airco

    Eisen aan apparatuur

    Condensbak (lekbak) legen en drogen
    buitenzijde afnemen
    Dagelijks (indien in gebruik)
    Antidecubitis; windring, siliconenkussen/-matras (cliëntgebonden)

    volgens voorschrift leverancier

    Advies: gebruik hoezen

    Bij zichtbaar vuil

    (hoezen) wekelijks machinaal wassen bij 60ºC

    BadbrancardSchoonspoelen en nadrogen, ook onder het kussenNa ieder gebruik
    Bed (cliëntgebonden)Nat en laten drogen. Neem de matras uit en zuig de bedbodem. Reinig daarna de bedbodem.

    Jaarlijks

    Na ontslag

    Bedframe, bedhekNat en laten drogen

    Bij zichtbaar vuil

    Wekelijks

    BedgordijnenMachinaal wassen

    Bij zichtbaar vuil

    Iedere 6 maanden

    BelmatsysteemNat en laten drogen
    Bladderscan
    Eisen aan apparatuur

    Gel verwijderen met vochtige doek

    Daarna desinfectie met alcohol 70% met als werkzame bestanddeel isopropylalcohol

    Na ieder gebruik
    Bloeddrukmeter (handmatig, automatisch)
    Eisen aan apparatuur

    Desinfectie met alcohol 70%

    Bij zichtbare vervuiling eerst nat , drogen en daarna desinfecteren

    Bloedsuikermeter
    Eisen aan apparatuur

    Desinfectie met alcohol 70%

    Bij zichtbare vervuiling eerst nat , drogen en daarna desinfecteren

    Dagelijks (buitenzijde)

    Altijd voor gebruik bij volgende cliënt

    Indien gebruikt bij cliënt in isolatiedan de bloedsuikermeter op de kamer laten

    Coagucheck (INR Zelfmeetapparatuur)

    Eisen aan apparatuur

    Desinfectie met alcohol 70%

    Houd de teststroken-geleider dicht, zodat er geen vocht in het apparaat komt

    Bij zichtbare bevuiling eerst nat , drogen en daarna

    Dagelijks (buitenzijde)

    Cradle

    Eisen aan apparatuur

    met klamvochtige doekNa gebruik.
    Zie Cradle voorwaarden en gebruik

    CRP thuismeter

    Eisen aan apparatuur

    volgens voorschrift leverancierNa gebruik
    DekenboogNat reinigenNa beëindiging gebruik: reiniging voor terugplaatsing in opslag
    DouchegordijnNat of wassen in de wasmachine

    Direct bij zichtbaar vuil

    3 maandelijks

    DouchematNat en te drogen handen met de zuignappen omhoog.
    Bij schimmelgroei; douchemat vervangen.
    Na ieder gebruik
    DouchestoelSchoonspoelen en nadrogenNa ieder gebruik
    DraaiplateauNat reinigen

    ECG apparaat

    Eisen aan apparatuur

    Desinfecteer kabels die met cliënt in contact komen, met alcohol 70%

    Bij zichtbare vervuiling eerst met vochtige doek afnemen en daarna desinfectie met alcohol 70%

    Elleboogkruk (cliëntgebonden)

    Handvaten en armsteunen na en laten drogen

    De hele kruk nat reinigen

    Direct bij zichtbaar vuil

    Wekelijks (handvaten en armsteunen)

    Maandelijks (geheel)

    Extensiemateriaal (cliëntgebonden)Frame en steunen nat reinigenDagelijks
    Eyot (hulpmiddel druppelen ogen)Reinigen: verwijder het hulpstuk uit de druppelhulp - reinig met een droge doek of met lauw warm waterNa ieder gebruik
    Altijd klantgebonden gebruiken
    Glijzeil (cliëntgebonden)Nat , bij voorkeur machinaal wassenBij zichtbaar vuil
    Halskoordje

    Alarmering

    Nat

    Met zachte doek

    2 minuten in kokend water

    reinigen; direct bij zichtbaar vuil en 1x per week

    HechtsetBij voorkeur gebruik maken van een hechtset.Bij hechtset; aanbieden voor sterilisatie.
    Volg het protocol Omgaan met gebruikt instrumentarium

    Infrarood sensor

    (valpreventie, bijv. Optiscan)

    Nat en laten drogen

    Infuuspomp

    Eisen aan apparatuur

    Nat van alle delen die aangeraakt worden

    Wekelijks

    Na gebruik; gehele infuuspomp nat voor gebruik bij andere cliënt

    Ipad ( tablet, telefoon)
    Zie hygiënische werken met smartphone en tablet

    Reinigen; klamvochtig

    Bij gebruik op cliëntenkamer:

    pas voor en na contact toe
    Leg niet direct in de buurt van cliënt (niet op bed of wastafel)
    Leg op een zo schoon mogelijke plaats neer
    NB Niet gebruiken bij cliënten in isolatie

    Aan eind van de dag: scherm en hoes met klamvochtige microvezeldoek of speciaal geïmpregneerd doekje.
    Ligorthese (cliëntgebonden)Zie gebruiksaanwijzing van de leverancier
    Loophulpmiddelen; elleboogkruk, looprek, rollator, wandelstok (cliëntgebonden)

    Handvaten en armsteunen nat en laten drogen

    Het hele loophulpmiddel nat reinigen

    Direct bij zichtbaar vuil

    Wekelijks (handvaten en armsteunen)

    Maandelijks (geheel)

    Looprek (cliëntgebonden)

    Handvaten en armsteunen nat en laten drogen

    Het hele loophulpmiddel nat reinigen

    Direct bij zichtbaar vuil

    Wekelijks (handvaten en armsteunen)

    Maandelijks (geheel)

    Losse hoes (kussen)Machinaal wassen

    Direct bij zichtbaar vuil

    Wekelijks

    Matras, luchtkussenmatras

    Speciale matrassen zoals repose, antidecubitus, atmos- air

    Nat en laten drogen

    Volgens aanwijzing fabrikant

    Na ontslag
    MedicijnkarNat reinigenDagelijks: bovenblad en lepelbakken


    Maandelijks: hele kar

    MedicijnstamperNat reinigenNa ieder gebruik
    MitellaVerschonen - machinaal wassen
    NaaldvoerderBij voorkeur gebruik maken van een naaldvoerderBij naaldvoerder; aanbieden voor sterilisatie. Volg het protocol Omgaan met gebruikt instrumentarium
    Oorthermometer met beschermhoesje

    Beschermhoesje na gebruik weggooien

    Desinfectie met alcohol 70%

    Na ieder gebruik
    OrtheseZie gebruiksaanwijzing van de leverancier
    PapegaaiNat reinigen
    PincetBij voorkeur gebruik maken van een pincetBij pincet; aanbieden voor sterilisatie. Volg het protocol Omgaan met gebruikt instrumentarium
    Plastic hoes bij gipsverband (cliëntgebonden)Nat reinigenOpm: Niet gebruiken bij andere cliënten
    Po (in verpleeg-/verzorgingshuis/kleinschalige woonvorm)

    Zie Omgaan met po en urinaal in verpleeghuis, verzorgingshuis en kleinschalige woonvorm

    1. Thermische desinfectie in pospoeler, of
    2. Wegwerp po afvoeren via vermaalsysteem, of
    3. herbruikbare po in combinatie met een po-zak
    Po (in thuiszorg)Zie Handmatige reiniging en desinfectie van po en urinaal - Thuiszorg
    Po-spoeler (bedpanspoeler)Nat buitenzijde en bedieningspaneelWekelijks
    PostoelNat reinigen

    Na gebruik: de zitting

    Wekelijks: de hele postoel nat reinigen

    Rollator (cliëntgebonden)

    Handvaten en armsteunen nat en laten drogen

    De hele rollator nat reinigen

    Rolstoel (cliëntgebonden)

    Bovenblad (tafelblad) nat en laten drogen

    Armleuningen, armsteunen en zittingen nat en laten drogen

    Gehele rolstoel , ook onder de zitting

    Direct bij zichtbaar vuil

    Dagelijks (bovenblad)

    Wekelijks (armleuningen, armsteunen, zittingen)

    Jaarlijks (geheel)

    Saturatiemeter (finger-pulse-oxitometer)

    Apparatuur – eisen t.a.v. infectiepreventie

    Desinfectie met alcohol 70%
    Laat het middel minimaal 30 seconden intrekken en veeg het dan met een schone zachte doek na.

    Bij zichtbare bevuiling eerst en daarna desinfectie met alcohol 70%

    Na gebruik
    Schaar (steriel)Bij voorkeur gebruik maken van een schaarBij schaar; aanbieden voor sterilisatie. Volg het protocol Omgaan met gebruikt instrumentarium
    SlingVerschonen

    Direct bij zichtbaar vuil

    Wekelijks

    SondedraadGebruik sondedraadN.v.t.
    SpeculumBij voorkeur gebruik maken van een speculumBij speculum; aanbieden voor sterilisatie. Volg het protocol Omgaan met gebruikt instrumentarium

    Telefoon (Tablet, Ipad)

    Zie hygiënische werken met smartphone en tablet

    Bij gebruik op cliëntenkamer:

    pas voor en na contact toe

    Leg niet direct in de buurt van cliënt (niet op bed of wastafel)
    Leg op een zo schoon mogelijke plaats neer
    NB Niet gebruiken bij cliënten in isolatie

    Aan eind van de dag: scherm en hoes met klamvochtige microvezeldoek of speciaal geïmpregneerd doekje.
    Therapeutic puttyIs niet te reinigenBij sterke verontreiniging weggooien
    Thermometer (met beschermhoesje)Desinfecteer met alcohol 70%Na ieder gebruik
    Tillift - frameNat reinigen

    Direct bij zichtbaar vuil


    Wekelijks

    Tillift - textielen bandMachinaal wassen bij 60°C

    Direct bij zichtbaar vuil

    Wekelijks

    Uitzuigapparatuur

    Eisen aan apparatuur

    Buitenzijde nat

    Disposabels vervangen en afvoeren als huishoudelijk afval

    Wekelijks buitenzijde apparaat

    Frequentie vervangen disposabels;

    slang tussen opvangpot en uitzuigkatheter: iedere 24 uur
    opvangbeker of opvangzak; tenminste iedere 48 uur, zo nodig vaker
    slang tussen opvangpot en uitzuigapparatuur; direct bij zichtbaar vuil en na elke cliënt
    na beëindigen gebruik; alle disposabels verwijderen en buitenzijde pomp nat

    Urinaal (in verpleeg-/verzorgingshuis/kleinschalige woonvorm)1. Thermische desinfectie in pospoeler, of
    2. Wegwerp urinaal afvoeren via vermaalsysteem, of
    3. herbruikbare urinaal voorzichtig handmatig legen. Niet hergebruiken bij andere cliënt.
    Zie Omgaan met po en urinaal in verpleeghuis, verzorgingshuis en kleinschalige woonvorm
    Urinaal (in thuiszorg)Zie Handmatige reiniging en desinfectie van po en urinaal - Thuiszorg

    Vacuumpomp voor VAC therapie

    Eisen aan apparatuur

    - Touchstreen met klamvochtige doek
    - Buitenzijde nat reinigen
    - Opvangbeker vervangen
    - Cliëntgebonden; disposabels (slangen, connector en opvangbekers)

    - Dagelijks; touchscreen
    - Wekelijks; buitenzijde apparaat, opvangbeker vervangen
    - Na beëindiging gebruik; disposabtels verwijderen en gehele pomp en

    Filter vervangen volgens gebruikersinstructie

    Verbandbekken (metaal)Thermisch in po-spoeler

    Na ieder gebruik

    Indien geen po-spoeler aanwezig; volg het protocol Handmatige reiniging en desinfectie van po, urinaal

    VezelmatrasMachinaal wassen

    Direct bij zichtbaar vuil

    Wekelijks

    Verbandkar, verbandboxNat reinigenZie protocol Bewaren van verbandmiddelen in afdelingsvoorraad of cliëntenkamer

    Vermaler voor po's , urinalen etc.

    (Pulpvermaler)

    Eisen aan apparatuur

    Nat buitenzijde en bedieningspaneel

    Direct bij zichtbaar vuil

    Wekelijks

    Vernevelaar- masker, mondstuk, medicijncup: cliëntgebonden

    Spoel masker, mondneusstuk en medicijncup met water of lauwwarm sopje ( bij sopje ook naspoelen)

    Droog materialen goed na met niet- pluizende doek

    Desinfecteer masker , mondstuk en medicijncup 1x per dag met alcohol 70%

    - Na ieder gebruik afspoelen
    - 1x daags met alcohol 70%
    - Na beëindiging gebruik
    - Disposabels verwijderen

    Vernevelapparatuur (bijv. Pariboy)

    Eisen aan apparatuur

    Apparatuur met vochtige doek- Wekelijks buitenzijde reinigen
    - Na beëindiging gebruik
    - Disposabels verwijderen
    Voorzetkamer (cliëntgebonden)

    - Haal de voorzetkamer uit elkaar
    - Reinig alle onderdelen goed met water of een sopje (zie gebruiksaanwijzing)
    - Laat de onderdelen aan de lucht drogen op een schone doek

    Let op: niet afdrogen

    - Bij zichtbare verontreiniging
    Wekelijks
    - Inlaatfilter (luchtfilter) wekelijks

    Frequentie vervanging overige filters en door wie volgens onderhoudsafspraken

    Wandelstok (cliëntgebonden)

    Handgreep nat en laten drogen

    De hele wandelstok nat reinigen

    Direct bij zichtbaar vuil

    Wekelijks (handvat)

    Maandelijks (geheel)

    WaskarNat reinigenBij waskar zonder voetpedaal; deksels 1x per dag.
    Indien waskar zonder voetpedaal: na gebruik de deksel en .
    WaskomReiniging en desinfectie in pospoeler.

    Na ieder gebruik

    Indien geen pospoeler aanwezig:

    - gebruik waskom

    - na ieder gebruik huishoudelijk

    - voor uitgifte aan volgende cliënt: met alcohol 70%

    Weegschaal, weegplaten, weegstoelNat reinigen
    Zandzakken (moeten van goed te materiaal zijn)Nat reinigen

    Direct bij zichtbaar vuil

    Bij wisseling van gebruiker

    Zuurstofconcentrator

    Eisen aan apparatuur

    Zuurstofbril vervangen

    Slang vervangen

    Inlaatfilter (uitspoelen en laten drogen voor terugplaatsen)

    - Wekelijks
    - Bij zichtbare verontreiniging
    - Inlaatfilter (luchtfilter) wekelijks

    Frequentie vervanging overige filters en door wie volgens onderhoudsafspraken

    Zwachtel
    (cliëntgebonden)
    Wassen volgens voorschrift fabrikant

    Direct bij zichtbaar vuil

    Wekelijks

Werkwijze
  • Werkwijze nat reinigen

    • Gebruik een reinigingsmiddel.
    • Neem het oppervlak vochtig af met een (wegwerp) sopdoek.
    • Droog gereinigde verpleegmaterialen af, of laat deze aan de lucht drogen.
  • Desinfectie: Extra maatregelen bij verpleegmaterialen die besmet zijn met bloed

    • Draag handschoenen.
    • Gebruik bij voorkeur wegwerpdoekjes voor het van het oppervlak.
    • Maak het oppervlak goed schoon voor desinfectie.
    • Droog het oppervlak na.
    • Maak het oppervlak nat met alcohol 70%.
    • Laat het oppervlak aan de lucht drogen.
Verantwoordelijkheden
  • Huishoudelijk assistent / verzorgende / verpleegkundige

    • voert reiniging en desinfectie uit in de benodigde situaties;
    • kent de risico’s van chloor en volgt de veiligheidsinstructies
  • Werkgever

    • biedt de benodigde materialen aan, die aan de gestelde normen voldoen;
    • zorgt voor mogelijkheid tot veilige opslag van desinfectiemiddelen.
Appendix
  • Definities

    • Cliëntgebonden

      Materialen moeten altijd bij één en dezelfde cliënt worden gebruikt.

    • Micro-organismen

      Microscopisch kleine levensvormen, als bacteriën, virussen, schimmels en parasieten.

    • NEN

      Een standaard waarin alle Nederlandse Normen voor allerlei gebruiksvoorwerpen, maar ook voor processen worden vastgelegd. Voor bijna alles is wel een norm beschikbaar, van gebruiksvoorwerpen tot de bescherming van persoonsgegevens.

    • Disposable

      Materialen die na eenmalig gebruik weggegooid worden

    • Desinfecteren

      Het verminderen of doden van micro-organismen op of in materialen, op oppervlakken en op handen

    • Reinigen

      Het verwijderen van zichtbaar en onzichtbaar vuil. Voorkomt dat micro-organismen zich kunnen handhaven en vermeerderen en worden verspreid.

    • Po-zak

      Een wegwerpzak die in de po of po-emmer wordt gelegd, met daarin een absorberend materiaal om urine en feces in te laten dikken. De po-zak is voor eenmalig gebruik.

    • Reusable

      Materialen die opnieuw gebruikt mogen worden. Gebruikte materialen moeten voor hergebruik altijd worden gereinigd. Afhankelijk van de toepassing moeten de materialen ook gedesinfecteerd en/of gesteriliseerd.

    • Reusable

      Materialen die opnieuw gebruikt mogen worden. Gebruikte materialen moeten voor hergebruik altijd worden gereinigd. Afhankelijk van de toepassing moeten de materialen ook gedesinfecteerd en/of gesteriliseerd.

    • Speculum

      eendenbek

    • Handhygiëne

      Handhygiëne betreft het reinigen, of desinfecteren en het geregeld aanvullend verzorgen van de handen, polsen en onderarmen.

  • Literatuur

Updategeschiedenis
Type Omschrijving Datum Details
Controle Controle bij publicatie 01 mei 2023